Beluister de podcast Half uurtje Oostakker hier via deze site of via jouw favoriet podcast-app:
Oostakker bestond als zelfstandige gemeente met een eigen burgemeester vanaf 1800 tot aan de fusie van 1977. Een splitsing met Sint-Amandsberg, dat op een sneller niveau industrialiseerde en waar de bevolking zeer snel aangroeide, kwam er in 1872. Oostakker bleef lang een zeer landelijke gemeente, ook nog toen het Kanaal Gent-Terneuzen werd getrokken. Dat kanaal werd door Maurice Maeterlinck nog omschreven als een feeëriek kanaal, overschaduwd door een dubbele rij hoge olmen. Het leek wel of de vaartuigen, de stoomboten van Londen en Liverpool, dwars door onze tuin voeren. De groei van de haven en de inplanting van industrie en woonwijken maakten een ander soort plek van Oostakker. Een plek met enkele bijzondere erfgoedverhalen.
Een beetje afgelegen van de bewoonde wereld ligt het Executieoord. Het terrein diende sinds 1939 als munitiedepot voor het Belgisch leger en werd in 1942 opgeëist door de Duitsers. Op deze plek werden betrapte verzetsstrijders ‘voor den kop geschoten’. Het executieoord herdenkt hier nog jaarlijks de slachtoffers van deze brutale executies die hier en op het inmiddels opgedoekte executieoord van Rieme werden uitgevoerd.
Markiezin de Courtebourne liet op het domein van haar kasteel Slotendries een grot bouwen en plaatste er in 1873 ook een Mariabeeld. Het domein stond open voor bezoekers. Na een ongelofelijk mirakel waarbij het verbrijzelde been van Pieter De Rudder voor het Mariabeeld als bij toverslag volledig genas werd de Lourdesgrot in Oostakker een heel druk bezocht bedevaartsoord. Tussen 1875 en 1877 werd er gebouwd aan de basiliek een prachtig voorbeeld van neogotische bouwkunst.
Wat op het Dorpsplein van Oostakker nog aan het oude, idyllische dorp doet denken is het oud gemeentehuis. Het werd voltooid in 1907 in neotraditionele stijl. Recenter en minder opvallend is de steen die 1957 werd aangebracht aan de rechterzijde van de toegangstrap. Deze steen herdenkt drie ‘pioniers van het Afrikaansch beschavingswerk’, drie jonge mannen uit Oostakker die het plattelandsleven ruilden voor een buitenlands avontuur en instapten in het verfoeide koloniaal verhaal van Leopold II.
In de jaren 1960 neemt de haven van Gent de vlucht vooruit. Het waren de beginjaren van Sidmar (vandaag Arcelor-Mittal), de petroleumindustrie en de grote autofabrieken. Aan de rand van Oostakker startte Volvo Cars in 1964, tien jaar later gevolgd door Volvo Trucks. De groeiende werkgelegenheid dichtbij huis was zeker welkom. Maar de groei van de industrie en de vele nieuwe woonwijken palmen steeds meer Oostakkerse weilanden in. Hoe verliep dat huwelijk eigenlijk, tussen de zeehaven en het dorp?
Gentbrugge dat steeds vervelt en aanpast tot wat het vandaag is en wat het wordt: een aangename woonplaats met een vernieuwde ‘dorpsvibe’ in de groene oksel van de Schelde.
Van kastelen en kerken naar Tech Lane: Ontdek jij Zwijnaarde met het erfgoedwandelplan in de hand?
Klaar voor een half dagje Gent? Samen met lokale organisaties presenteert de erfgoedcel jou de veelzijdigheid van Gent.