De Week van het Gents viert elk jaar het Gents dialect als immaterieel cultureel erfgoed!
Dit jaar organiseren we de Week van het Gents van 26 november tot en met 10 december 2023 en verbinden we jong en oud met als thema "Es da uuk Gensch?"
In de aanloop naar de Week van het Gents gaat de Perfesser Gensch, Peter Van Haelter, op zoek naar het Gents van gisteren en vandaag.
Hiervoor bevraagt hij zowel ouderen in vijf lokale dienstencentra als jongeren in vijf klassen van vijf verschillende middelbare scholen. Met dat materiaal zullen de jongeren en ouderen quizzen tijdens de Week van het Gents. Na deze eerste verkenningsronde, die ongetwijfeld heel wat taalinspiratie zal opleveren, komen zij in het voorjaar 2024 opnieuw samen, om woorden en uitdrukkingen met elkaar uit te wisselen. We zijn ervan overtuigd dat hier heel wat creatieve energie uit voort komt!
Vroeger werd het Gentse dialect doorgegeven van ouders en grootouders op kinderen en kleinkinderen. Vandaag is dat niet meer zo vanzelfsprekend. Maar het voortbestaan van de traditionele Gentse volksliedjes is verzekerd. Daarvoor zorgt onze volkszanger en schrijver van nieuwe Gentse liedjes Wim Claeys, hij neemt daarmee de fakkel over van voorgangers zoals Karel Waeri en Walter De Buck. Met zijn kinderkoor ‘De Stemband’ stelt hij tijdens de Week van het Gents een tweede CD voor en hij doet dat op spectaculaire wijze met een zaal vol schoolkinderen in de concertzaal van de Bijloke. En kennen die kinderen die liedjes dan? Natuurlijk, want zoals elk jaar doet Wim de toer van de Gentse scholen om samen met de kinderen de liedjes aan te leren en uit volle borst mee te zingen!
Zondag 26/11 - 18 uur
Jarenlang volgde en registreerde cineast/documentairemaker Rudy Van Hoorde het werk van Luk De Bruyker binnen Theater Taptoe en TAPTOE’s erf en als Pierke Pierlala (Luks bekende alter ego in Gent). Uit het vele materiaal selecteerde hij een mooi overzicht van zijn rijke en gevarieerde carrière als acteur/poppenspeler/scenograaf/scenarist (met fragmenten uit onder meer “De Kleine Prins”, “Hemel” (gebaseerd op de schilderijen van René Magritte), de Van Eyck productie “Het Mysterie Onthuld”, de Miesterklasse Romain Deconinck “Ne Lieuw mee tande”, de BLOCH-productie “Jood en Fier”, “Pappie” (het ontroerende dementieverhaal), de afscheidsvoorstelling van Theater Taptoe, …). Maar Rudy ging ook uitgebreid in gesprek met Luk over leven en werk tot zelfs in Venetië, Luks tweede thuis. Hoe je van een droom je leven kan maken en van je leven een droom op de scene van vele theaters, je krijgt het te zien in ‘Leef je droom’. Tina De Gendt is gastvrouw en zorgt voor een inleidend gesprek. Een organisatie van TAPTOE’s erf met steun van de stad Gent.
Maandag 4 december - 20 uur
De Gentse Feesten vonden 180 jaar geleden voor de eerste keer plaats. Hoe zijn die ontstaan, wat waren de ‘sterkhouders’ doorheen de geschiedenis en hoe evolueerde het ‘culinaire luik’? Luk De Bruyker loopt al 50 jaar op de feesten rond, maar dook ook in de geschiedenis. Een vertelling…met proeverij!
Donderdag 7/12 - 19.30 uur
Op donderdag 7 december geeft Helder De Schutter (professor politieke filosofie aan KU Leuven) een lezing over talige rechtvaardigheid voor dialecten. Veel maatschappelijke discussies over taalpolitiek betreffen het rechtvaardige samenleven van verschillende taalgroepen. Er is echter ook talige variatie binnen talen en daar spelen gelijksoortige rechtvaardigheidskwesties. In deze lezing tekent hij enkele krijtlijnen uit voor een politieke filosofie van de erkenning van dialecten.
Perfesser Gensch Peter Van Haelter presenteert zijn Gentse “èkspozee” over de invloed van het Frans op het Gents dialect. De Minardschouwburg is, als tempel van het Gents volkstheater en het Gents dialect, de plaats bij uitstek hiervoor. In deze interactieve en geanimeerde lezing komen niet alleen tal van voorbeelden aan bod van de vele Franse woorden die in het Gents gebruikt worden maar wordt ook de geschiedenis geschetst over hoe dit allemaal zover kon komen. Het gaat van de grote theaterzaal naar het foyer, waar de Perfesser Gensch zijn publiek bourgeoisie chi-chi gewijs trakteert op een “pateetse” met een drankje.
Zondag 26 november - 14 uur
Neem een onvergetelijke duik in de geschiedenis van Gent onder de deskundige leiding van een ervaren gids, in onvervalst Gents én tijdens de Week van het Gents… Gentser kan je beleving van ‘Het verhaal van Gent’ in het STAM echt niet zijn!
Donderdag 7 december - 14 uur
Beleef ‘Het verhaal van Gent’ en de museumstukken vanuit het perspectief van spijs en drank. Ontdek dat voedsel nooit losstaat van economie en politiek. Een culinaire insteek toont het machtige Gent van de 14de eeuw en het ongelijke Gent van de 19de eeuw. Kom dichter bij de Gentenaren die hier ooit leefden, werkten, aten en dronken. Van middeleeuws feestmaal tot Gentse hutsepot, en dat allemaal met een sappig Gents sausje!
Van 4 december t.e.m. 8 december
Een rondleiding in ’t Gents voor jonge gasten? Vree wijs! Smullen van Gentse verhalen over eten en drinken, op maat van jongeren én met sappige Gentse tongval? Daarvoor moet je van maandag 4 december t.e.m. vrijdag 8 december in het STAM zijn. Geniet van dit exclusieve aanbod voor scholen tijdens de Week van het Gents en boek een rondleiding voor jouw klas!
De tentoonstelling ‘Onder vrienden’ verbindt museumstukken die ooit geschonken werden door verzamelaars met een schat aan kunst die vandaag nog in privécollecties bewaard wordt. Tientallen werken die anders in de intimiteit van huiskamers en kabinetten verborgen blijven, zijn voor één keer publiek te bewonderen. En dat leidt tot verrassende en vernieuwende verbindingen tussen heden en verleden. Met werken van onder meer Pierre Alechinsky, Karel Appel, Cornelis de Heem, Raoul De Keyser, Roelant Savery, Fernand Khnopff, Auguste Rodin, Frans Snijders, Félicien Rops, Peter Paul Rubens, László Moholy-Nagy, Frits Van den Berghe, Léon Spilliaert, Medardo Rosso, Théo Van Rysselberghe en Hans Hartung.Instaprondleiding in het Gents.
Taaltafel Gents
30 november - 20 uur
Neem plaats aan de speciale taaltafel voor het Gents tijdens de Week van het Gents! Gedurende een uur praat je ongedwongen in groepjes van 5 à 6.
Met 5 in bed
11, 13, 17, 18, 24 & 25 november - 20 uur12 & 19 november - 15 uur
Bernard Barrevoets, een belangrijk recensent, kondigt zijn bezoek aan in B&B De Fruitkorf. De zenuwen laaien hoog op bij de niet al te stressbestendige uitbaatster. Gelukkig is er hulp van vriend/buurman Viktor. Maar dan staat plots schoonbroer Bert voor de deur. Hij is al zijn geld kwijt, heeft geen dak meer boven zijn hoofd en heeft zijn nieuwe vriendin meegebracht… Het ene misverstand volgt het andere op.
Klassiek poppentheater voor kinderen vanaf 5 jaar.
De Bron van Eufemus
Zaterdag 25 & zondag 26 november - 15 uur - deuren vanaf 14.30 uur
Eufemus woont reeds jaren in het bos, vlakbij een bron waaruit het helderste water vloeit dat men zich kan inbeelden. Eufemus waakt over de bron en zorgt dat deze zeker niet vervuild kan worden. Maar op zekere dag moet Eufemus echt weg voor een paar dagen. Omdat hij zijn bron niet alleen wil laten, doet hij een beroep op Pierke.
Sint zonder Speelgoed
Zaterdag 2, zondag 3 & woensdag 6 december - 15 uur - deuren vanaf 14.30 uur
Het hele dorp maakt zich klaar om de blijde intrede van Sinterklaas te vieren. Tim, een jongen die door een verkeersongeval in een rolstoel zit, zou Sinterklaas graag eens persoonlijk ontmoeten. Dat wordt natuurlijk graag geregeld. Aan Tim vertelt Sinterklaas een groot geheim...
Met Pierke naar de maan
Zaterdag 9 & zondag 10 december - 15 uur - deuren vanaf 14.30 uur
Professor Perrier ziet een jeugddroom in vervulling gaan: een door hem gebouwde raket zal naar de maan geschoten worden. Dan beginnen de problemen… Eén van de astronauten komt niet opdagen en de andere blijkt allesbehalve betrouwbaar te zijn. Misschien kan Pierke professor Perrier behulpzaam zijn…
Pierke van Alijn: De brief aan Sinterklaas
Zaterdag 2 december - 14.30 uur
Jantje woont bij zijn oom en tante in een afgelegen herberg. Pierke en Zwarte Piet willen in de herberg overnachten. Maar Oom Natten en professor Zaratoestra willen Zwarte Piet en het paard ontvoeren. Zullen Pierke en zijn vrienden hen terugvinden?
Pierke van Alijn: De ridder en de zwaan
Zaterdag 9 december - 14.30 uur
De goede fee voorspelde dat prinses Hermelinde op haar 21ste verjaardag “de ridder met de zwaan” zou ontmoeten. Hij zou haar gelukkig maken. Maar niemand mag zijn naam of afkomst vragen. De prinses houdt zich niet aan de afspraak. De ridder verdwijnt.
Ledebirg een durp nefenst de stad met gids Fiet Van De Sype
Guul d’histoorie van vrie lang gelêje tot neu… Van adzuunboeren en bedevoârders, van boâzen en wirkmensche, een kastiel en een èw peetseshuis, hoveniers, buumekwiekers en op de kuup toe nen tram noâr Moskau, allemoâl in Ledebirg.
Gent in ’t Gents met gids Marc Manesse
Zaterdag 2 december - 10 uur
Wij vertellen in ’t Gents over oens belevenisse mee Koarel. We komen uuk in typische Gentsche wijke gelijk ‘t Poatershol en we vertellen ondertusschen d’ echte geschiedenesse van oenze stad. Natuurlijk zijn d’er uuk vertelselkes over de Genteneers en over ulder maniere van leve. We moeten ulder der nie van overtuige dat dat hier de giestigste stad van Vloanderen es maar uuk de schuunste, de slimste en vaneiges de sympathiekste!
Gent, stad van opstand met gids Lut Depaepe
Zondag 3 december - 14 uur
Gentenaars hebben zich de voorbije 1000 jaar verzet tegen graven en hertogen, koningen en keizers, tegen wereldlijke en religieuze machtshebbers. Hun revoltes hebben soms bloed, zweet en tranen gekost, maar steeds kroop de stad weer recht en Gent bleef altijd zichzelf. Wandel mee in het decor waarin al deze opstanden zich afspeelden en geniet van “het verhaal van Gent” in onze onvervalste moedertaal!
Op stap in twee trendy havenwijken: Muide en Meulestede met gids Erik Van Hoecke
De geschiedenis van de wijken Muide-Meulestede is onlosmakelijk verbonden met de Gentse haven. Ooit de plek van havenarbeiders, schippers en katoenloodsen langs de Voorhavenkaai, vandaag de langste en mooiste boulevard van Gent en niet toevallig een beschermd stadsgezicht. De wijk Meulestede is meer dan de perikelen rond de aftandse brug over het kanaal.
De Nerotische wandeling met gids Yves Verstraete
Zondag 10 december - 14 uur
Tijdens deze Nerotische wandeling loodst de gids je langs tal van plaatsen die voorkomen in de verhalen van Nero. Hoe ziet het Gent eruit zoals Marc Sleen haar tekende en beschreef in zijn diverse Nero-albums en hoe ziet het échte Gent eruit? Een aanrader voor al wie van Gent houdt en deze stad eens wil zien door de ogen van Marc Sleen.
Voor alle wandelingen van de Gentse Gidsen:
De Uitreikijnge van de Gentsche Handjes 2023 aan 4 verdienstelaake Genteneers
Woensdag 29 november - 20 uur
De Gentsche Sosseteit legt het spuur da verdientelaake Genteneers (schraavers, artieste, wetenschappers, sportpersuunlaakhede, etc.) in de geschiedenisse achterloate, symbolisch vaste deur ulder hand in de ploaster af te giete.Da zijn ons ‘Gentsche Handjes’. Vandejoar zijn de vier laureoate: Tina De Gendt, Johan Van De Wiele, Dirk Pauwels en Iljo Keisse.Mee de medewirkijnge van inleider Luk De Bruyker (alias Pierke Pierlala) en Freddy Desmidt.Muzikale omlaastijnge: Kurt Burgelman en groep.
Bloemenhulde
Vrijdag 1 december - 11 uur, samenkomst om 10.45 uur
Bloemenhulde aan ‘t graf van Lodewijk Lievevrouw Coopman, auteur van ‘t Gents woordenboek op de Westerbegroafploatse, Palingshuizen ten elve (11:00 uur). Soamekomste in de kirkhofdreeve an den huufdingang koartse veur den elve (10:45 uur). Gezoamelik noar ‘t graf, speechke en neerlegging bloemen.
Over de brug met dat Gents
Woensdag 29 november - 14 uur
We goin alliene moir Gents klappe mee onze hoisdichter Ronny. Ronny es een echte Gentenirre. Pa van de Moje. Ma van de Brugse Puurte! We kome thupe den 29ste november. En veur de praas van € 5 keunde ’t uuk nie loite!
Het volksleven in het straatlied
Donderdag 7 december - 15 uur
Een meesterwerk van Richard Vankenhove, als Gents cultureel erfgoed, van onschatbare waarde, verwerkt tot een muzikale documentaire, een lezing afgewisseld met gezongen liedjes en begeleid op accordeon in combinatie met projecties van sfeerbeelden uit de periode 1932. Uitvoerders: Edwin Plasschaert (verteller), Noël Fack (zang/accordeon), Charlène (zang/projectie).
Familievoorstelling Sinterklaasklaasgebeuren met Pierke
Zondag 26 november - 15 uur
Pierke zit op het dak van zijn huisje waar hij Sinterklaas opwacht. Als de helper van de Sint ongelukkig ten val komt stelt Pierke voor om de Sint te helpen. Hij moet de zak met speelgoed dragen, maar o wee wat weegt die zwaar! In het bos zet hij ze even neer om uit te rusten... Na de voorstelling krijgt elk kind een pakje toegestopt met wat lekkers van de Sint.
Familievoorstelling De Kleine Keizer met Pierke
Zondag 10 december - 15 uur
Er is voor kleine Fritz een grote toekomst weggelegd, tenminste als wij geloven wat een zigeunerin voorspelt. Een dosis gezond verstand, een beetje lef, ontwapenende onschuld en hulp van Pierke helpen het kind op de goede weg.
Winters sprookje De Zilveren Den met Pierke
Zondag 17 december - 15 uur
Kennen jullie het verhaal van ‘De Zilveren Den’ en van een meisje dat slechts van stomheid kan genezen door een twijgje van die boom? Daar wil Pierke het fijne van weten en hij gaat op zoek naar dit zeldzaam exemplaar.
Voor alle voorstellingen van het Koninklijk Poppentoneel Festival:
De Klaane Prins
Vrijdag1 december - 20 uur
Een bewerking van het wereldberoemde boekje van Antoine de Saint-Exupéry door en met Luk De Bruyker.
Een Gentse interpretatie van de Canon van Vlaanderen
Naast de pas verschenen Canon van Vlaanderen leggen we onze Gentse eigenzinnige versie. We nodigen je uit om het verleden van onze stad te (her)ontdekken aan de hand van 10 ‘vensters’ op onze stad. Keizers, koningen en poorters passeren de revue maar ook de kleine man – en vrouw – worden niet vergeten. Gidsen zijn Jean-Marie Van der Auwermeulen en Martine Deweirt (beide spreken in het Gentse dialect).
Gensch ès Atout: Waarom de ‘nievanhiers’ Gents moeten leren ?
Vrijdag 1, zaterdag 2 & zaterdag 9 december om 20 uurZondag 3 december om 15 uur
Gensch ès atout, vrij vertaald Gents is troef. Een komische en informatieve Gentse les die de meerwaarde bestoeft die het Gentse dialect te bieden heeft aan de nievanhiers.
De Cochonnet
Van 2 t.e.m. 30 december - 20 uur, op zondag om 15 uur
Twee heren op een petanquebaan. Twee levens die mekaar kruisen in een spel dat draait om het kleine rode balletje, de cochonnet. Wie wordt winnaar en wie verliezer in deze scherpe komedie met een bitterzoet randje?
BUCK
Zondag 3 december - 20 uur
Het oeuvre van Walter blijft voortleven, het verhaal van het officieuze Gentse volkslied ’t Vliegerke is genoegzaam bekend, maar kon een nieuw elan gebruiken. Het initiatief van violist en componist Guido Schiffer en zanger Pieter-Jan De Smet om die tijdloze liedjes een frisse injectie te geven is heel welkom.
Opgelet! De eerder aangekondigde voorstelling om 14 uur werd geannuleerd.
Margrietje Bruggeman & Dirk Lajoie vertellen - One time only
Zondag 3 december - 11 uur & 15 uur
Herinnert u zich nog de grammofoonplaten ‘Hier spreekt men Gents’, ‘De Peperbus’, ‘In ‘t Stamcafé’, …? LUX wil deze Gensche plakken nieuw leven inblazen en gaat voor een eerste editie van start met twee legendarische Gentse cabaretiers: Margriet Bruggeman en Dirk Lajoie. Ze brengen met (vergeten) klassiekers van Oswald Versyp een eerbetoon aan hem, maar ook eigen en nieuw werk kan u verwachten. Mis deze unieke kans niet om ze nog eens aan het werk te zien (ze zeggen da ze verre goan uitschiên...).
Passé - den tijd van mijnheer François is gepasseerd (een kortfilm van Ward De Waele)
Zaterdag 9 december - 11, 15, 17 & 20 uur
Mijnheer François, de mecenas van een stedelijke parochie, krijgt slecht nieuws; wat voor het nodige tumult en geroddel zorgt.
Passé is, na Courage, Malchance, Embras en Eddy, de vijfde filmproductie van LUX voor en door Gentse volksartiesten en iconen.
Naats Koen Crucke, Luk De Bruyker, Christiane Locufier en Jacqueline Van Quaille passeert een pleiade aan Gentse koppen de revue: u ziet o.a. Claude Marissael, Rudy Suwyns, Patrick Van Damme, Sabine Hoekman, Eddy Levis, Jacky Verdegem, Peter Monsaert, Wendy Antoine, Jet Vergaert, e.v.a.Duur ca. 30 minuten, z/w, tragikomedie
Muziekavond: Es dat'uuk Gents?
Zondag 26 november - 19.30u
Deze maandelijkse samenspel-momenten zijn heel laagdrempelig: alle niveaus zijn welkom. Wij zorgen telkens voor een leuk thema of genre én professionele muzikanten die de muziek aanleren en het geheel in goede banen leiden om een avond lang samen muziek te maken en te eindigen met een concertje voor onszelf!
De Juuste Ploatse (La Bonne Planque van Michel André)
Donderdag 16 november - 20.15 uur (VIP Night Scala Businessclub)Vrijdag 17 november, zaterdag 18 november, zaterdag 25 november, vrijdag 1 december & zaterdag 2 december - 20 uurZondag 19 november & 26 november - 15 uur
Bernard en Julie hebben net een bank beroofd in Gent. Om aan de politie te ontkomen en hun buit te verbergen, heeft Julie samen met haar vriend onderdak gezocht in het appartement van André Putmans. Knotsgekke Franse komedie gebracht in het Gents!
Een beetje Gents in 7 leskes - podcast
Verhalen in het Gents, vertelselkes van een straatschender, een stand-up en een liedje. Elke les bestaat uit drie delen. Een eerste deel met inleiding en wat spraakkunst. Een tweede deel met Gentse woordenschat. Een derde deel met oefeningen. Daarna volgt er een Gents liedje dat kan meegezongen worden.
Te beluisteren op alle reguliere podcastapps en op YouTube. Daarnaast vind je er ook de andere vertelselkes in het Gents van de Brugse Poort, met de zoekterm “STRAATSCHENDERS”.
DIALECTOLOGIE - Cursussen
De traditionele dialectologie doet onderzoek naar de historische taalvormen, die ons vanuit een ver verleden vooral mondeling zijn overgeleverd. De cursus is bedoeld voor taalkundig geïnteresseerden met een belangstelling voor taalgeschiedenis. Na een aantal inleidende lessen over taalkunde (klankleer, vormleer, zinsleer, woordleer/betekenisleer) wordt een overzicht geboden van de stand van zaken in de traditionele dialectologie. Daarnaast kan je ook ‘Latijn voor beginners’, ‘Naamkunde’ en ‘Paleografie’ volgen.
http://www.historischetalen.be/aanbod/cursussen
Wil je graag op de hoogte blijven? Volg dan onze sociale media (Facebook en Instagram) of schrijf je in op onze nieuwsbrief.