Ons erfgoedproject 'De vierkante kilometer' heeft met de prestigieuze ‘European Heritage Awards / Europa Nostra Awards’ een belangrijke internationale erkenning gekregen.
De voorbije vijf jaar heeft onze 'historian in residence' Tina De Gendt verborgen geschiedenissen in verschillende wijken van Gent naar boven gebracht, met telkens de bewoners zelf. “Een innovatief model voor democratisering van erfgoed in Europa”, oordeelde de jury.
Al jarenlang is onze gigantische luchtfotovloer van Gent een van de publiekslievelingen in ons museum. Elke tegel van die vloer komt overeen met precies één vierkante kilometer van de echte stad. Enkele jaren geleden ontwikkelden we als STAM en Erfgoedcel Gent het idee om samen met historica Tina De Gendt de geschiedenis van Gent in te duiken aan de hand van dat raster. Het project kreeg de naam De vierkante kilometer en Tina dompelde zich vervolgens als ‘historian in residence’ onder in vijf wijken: Voormuide, Brugse Poort, Rabot, Ledeberg en Dampoort.
Samen met buurtbewoners en 'herinneraars' bracht ze verborgen stadsgeschiedenissen en verloren gewaande collecties in kaart, volgens een eigen participatieve onderzoeksaanpak. “Superdiverse wijken werden op die manier geen uitdaging voor erfgoed, maar een kans om perspectieven op het verleden met elkaar te confronteren en geschiedenis van onderuit te schrijven”, vertelt Tina. Het project resulteerde in vijf fijnschalige, goedgevulde expo’s op het STAMplein, het gratis deel van het STAM. “En bovenal in nieuwe buurtprojecten. Wat telkens startte met wandelen en babbelen, groeide uit tot een lopend vuurtje en tientallen enthousiastelingen die hun buurt en gemeenschappen activeerden.”
Dankzij deze erkenning komt ‘De vierkante kilometer’ op de internationale radar te staan. In oktober vindt de prijsuitreiking in Boekarest plaats. Daar wordt ook een publieksprijs uitgereikt en daarvoor kan je je stem uitbrengen via vote.europanostra.org.
Momenteel staat Dampoort nog centraal in ‘De vierkante kilometer’ op het STAMplein. In november volgt in het STAM de tussentijdse finale van dit erfgoedproject: de expo De Poorten. Op ’t randje van de stad over de Gentse poortwijken.
In 2023 focust De vierkante kilometer op de Dampoort en omgeving. Ontdek de vele History Makers nu in het STAM.
In 2021 trok de historian in residence naar Ledeberg.
Van juli 2020 t.e.m. mei 2021 streek historica Tina De Gendt neer op tegel H17, in het Rabot.
Van oktober 2019 tot maart 2020 was tegel G18 aan de beurt: de Brugse Poort.
De eerste stop van De vierkante kilometer lag in 2018 op en rond het Neuseplein.